Sezonun Sonunda Rusya İç Turizminin Durumu

Rusya’da iç turizm son yıllarda özellikle siyasi ve ekonomik koşullar, ambargolara rağmen belirgin şekilde büyümeyi başarabildi; bu artışın yöneldiği belirgin lokasyonlar, altyapı geliştirmeleri ve bölgesel trendler olarak dikkat çekiyor.

- Ocak–Kasım 2024 döneminde Rusya’da yapılan iç turistik seyahat sayısı yükselmiştir, 2023’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 11’lik bir artış sağlanmıştır. 2025 yılsonu verilerinde yükselen ivmenin devam edeceği öngörülmektedir.

Özellikle iç pazarda Popüler Bölgeler ve Dinamiklerin önemli rolü olmuştur.

- Krasnodar Bölgesi (Soçi ve çevresi) iç turizm akışında birincidir; onu Moskova Bölgesi ve Moskova şehri takip etmektedir.

- Krasnodar Bölgesi, özellikle Soçi: Rus Riviera’sı olarak bilinen kıyı şeridi hem yaz hem kış turizmi için merkez rolü oynamaktadır. Yazları plajları, kışları ise Krasnaya Poljana, Rosa Chutor kayak merkezleri ve dağ yürüyüş rotaları ile dikkat çekmektedir.

- Sibirya (özellikle Baykal Gölü çevresi), Altay Dağları, Altay gibi bölgeler, doğa ve macera turizminin ön planda olduğu destinasyonlardır.

- Metropol merkezlerde, Moskova, St. Petersburg, Kaliningrad, Yekaterinburg, Kazan, Ufa, Samara gibi şehirlerin yanı sıra, Arcangelsk, Yakutsk, Kemerovo gibi kuzey ve uç bölgelerdeki seyahat talebi de artmaktadır.

- Uzak Doğu’ya seyahat etmek isteyenlerin oranı 2023’te yüzde 17 iken 2024’te yüzde 29’a, Sibirya ilgi oranı yüzde 9’dan yüzde 19’a, Arktik bölgelerine yönelik talep ise yüzde 9’dan yüzde 21’e yükselmiştir.

- Sibirya’da turist seyahatlerindeki artış yüzde 16’yı aşmıştır.

Ayrıca küçük Yerel ve Doğa Odaklı Bölgeler:

- Sol-Ilezk (Orenburg Bölgesi): Tuzlu Raswal gölü çevresinde gelişen SPA ve sağlık turizmiyle dikkat çeken bir kenttir.

- Taganay Milli Parkı (Chelyabinsk Oblastı): Yılda on binlerce ziyaretçi çeken, zengin flora-fauna ve yürüyüş rotalarına sahip bir doğa destinasyonudur.

- Absakovo (Ural Dağları yakınlarında): Kış turizmi ve kayak tesisleriyle öne çıkan, yerli ziyaretçilerce tercih edilen bir alan.

Popüler destinasyonlar yalnızca Soçi, Moskova ya da St. Petersburg ile sınırlı kalmamakta; Uzak Doğu, Sibirya, Arktik, Altay, Taganay gibi bölgesel ve doğa odaklı alanlar da öne çıkmaktadır. Bu gelişme, altyapı yatırımlarını, konaklama kalitesini ve ulaşım kolaylıklarını zorunlu kılmaktadır. Ayrıca SPA, doğa turları, kış sporları gibi alanlarda çeşitlenen talepler, yeni turizm modellerini arttıracaktır.

Rusya iç turizminde en fazla ziyaretçi gönderen şehirler arasında Krasnodar Krayı, Moskova ve St. Petersburg öne çıkmaktadır. Krasnodar, özellikle Karadeniz kıyısındaki tatil merkezleri sayesinde iç turizm rezervasyonlarının yaklaşık yüzde 20’sini oluştururken, Moskova yüzde 18 civarında, St. Petersburg ise yüzde 13’ün üzerinde pay almaktadır. Bunun dışında Moskova Bölgesi ve Tataristan da önemli paya sahiptir.

Rusya’ya gelen yabancı turistler arasında ise Çin açık ara birinci sıradadır. 2024 yılında yaklaşık 850 bin Çinli Rusya’yı turistik amaçla ziyaret etmiştir; toplam girişler 1,2 milyona ulaşmıştır. İkinci sırada Almanya gelmektedir, ardından Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Türkmenistan, Suudi Arabistan ve İran önemli kaynak ülkeler olarak öne çıkmaktadır. Bu ülkelerden gelen turist sayıları 50–65 bin arasında değişmekte olup, çoğu 2023’e göre büyük artış göstermiştir.

Yabancı turistlerin en çok tercih ettiği şehirler arasında Moskova yüzde 50’lik payla başı çekmektedir. Onu yüzde 25 ile St. Petersburg, yüzde 10 ile Murmansk Bölgesi (özellikle kuzey ışıkları turları), yüzde 5 ile Moskova çevresindeki destinasyonlar (örneğin Sergiyev Posad), yüzde 3 ile Soçi izlemektedir. Geriye kalan yüzde 7’lik bölüm ise Tataristan, Ural Bölgesi, Baykal çevresi gibi diğer destinasyonlardan oluşmaktadır. Böylece, Rus iç turizminde en güçlü hareket Moskova, St. Petersburg ve Krasnodar gibi büyük merkezlerden çıkarken, yabancı turistler ağırlıklı olarak Çin’den ve Orta Doğu ülkelerinden gelmekte ve Moskova ile St. Petersburg’u ziyaret etmektedir.

Rusya’daki iç turizm sadece deniz, dağ ve doğa odaklı değil, aynı zamanda kültür turizmi de çok güçlü şekilde gelişiyor.

Kültür turizminin yükselmesi de bu artışlarda önemli faktördür.

Rusya iç pazarında kültür turizmi, 2022’den sonra belirgin şekilde büyümüştür. Uluslararası seyahatlerin kısıtlanmasıyla birlikte Rus vatandaşları, ülke içinde tarihi şehirler, müzeler, tiyatrolar, festivaller gibi kültürel zenginliklere yönelmiştir.

- Altın Halka (Золотое кольцо / Zlatoye Koltso): Moskova çevresindeki Vladimir, Suzdal, Yaroslavl, Kostroma, Rostov Velikiy gibi eski Rus şehirleri, UNESCO mirası kiliseleri ve tarihi mimarisiyle son yıllarda ziyaretçi sayısını yüzde 20’den fazla artırmıştır.

-Kazan (Tataristan): Rusya’nın çok kültürlü yapısının simgesi olan Kazan, Kremlin’i, camileri ve Ortodoks kiliseleriyle hem dini hem kültürel turizmin en önemli merkezlerinden biri haline gelmiştir. 2024’te şehir, yerli turistlerde yüzde 18’lik artış kaydetmiştir.

-St. Petersburg: Ermitaj Müzesi, Mariinskiy Tiyatrosu, Beyaz Geceler Festivali ile her zaman en çok ziyaret edilen kültürel şehirlerden biri olmaya devam etmektedir. İç pazar payı yüzde 15’in üzerinde artış göstermiştir.

- Moskova: Bolşoy Tiyatrosu, Tretyakov Galerisi, Kızıl Meydan ve Kremlin hâlâ yerli turistlerin kültürel ziyaretlerinde ilk sırada yer almaktadır. Özellikle aileler ve gençler arasında hafta sonu turları popülerleşmiştir.

- Nizhny Novgorod ve Samara: Volga kıyısındaki bu şehirler, 800 yıllık tarihleri, kremlinleri ve yerel festivalleriyle kültür rotalarında öne çıkmaktadır.

- Novgorod Velikiy: Rusya’nın en eski şehirlerinden biri olarak, UNESCO listesinde yer alan Sofya Katedrali gibi yapılarıyla kültür turizminin yıldızı olmuştur. Ayrıca, Rusya’daki etnik kültürel festivaller (örneğin Yakutistan’da “Yhyakh” yaz festivali, Tataristan’da Sabantuy) hem yerel halkı hem de diğer bölgelerden gelen turistleri çekmektedir.

Kültür turizmi, 2024’te iç turizm pazarında toplam seyahatlerin yaklaşık yüzde 22’sini oluşturmuş, bu da ekonomik açıdan güçlü bir büyüme segmenti yaratmıştır.

Bu sezonda hem Rusların en çok tercih ettiği yabancı destinasyonlardan olan Abhazya ve Antalya’da bulunarak onların tercih nedenlerini, sebeplerini birebir konuşarak öğrenebildiğimi ve sizlere de aktarabildiğimi umuyorum; önümüzdeki sezonda bu kriterlerin, istek ve taleplerin doğrultusunda gelişeceği öngörülmektedir.

Erdinç Cündübeyoğlu, dikGAZETE.com