Nart Destanı: Bir Yabancının Bakış Açısı

KBDÜ'nin yabancı öğrencileri, Nart destanının kahramanlarını kendi üsluplarıyla canlandırarak XVI. uluslararası sanat projesi "Nartların Hazinesi" sahnesine katıldı.

Nartların Hazineleri Vakfı Başkanı Boris Tajev ve Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Halk Sanatçısı Zaurbek Bgajnokue tarafından organize edildi .

Vakfın 20 yıldır düzenlediği uluslararası çocuk ve gençlik festivali-yarışması "Nart Hazineleri"nin temelinde kahramanlık Nart destanı yatıyor. Bu kültürel ve eğitimsel projenin hayata geçirilmesi sırasında Rusya'nın birçok bölgesinden, Avrupa, Asya, Afrika ve Latin Amerika'nın 20 ülkesinden genç sanatçılar yer aldı.

Boris Tajev, “Nart Destanı, dünyanın büyük destan eserleri arasında Sümer, Yunan ve Hint efsaneleriyle aynı sırada yer alarak özel bir yere sahiptir” diyor. – Yüzyıllar boyunca bu destanlar birbirlerini karşılıklı olarak zenginleştirmiş, olay örgülerini ve karakterlerini ödünç almışlardır. Nart efsaneleri (aynı zamanda “Nartxer”, “Nart tauruhla” olarak da bilinir) Kuzey Kafkasya halklarının manevi mirası haline gelmiştir.”

Destanın bilimsel olarak incelenmesi 20. yüzyılda başlamış olsa da yöre halkı arasındaki popülaritesi hiçbir zaman azalmamıştır. Bu efsanelerin kökeni araştırmacılar için hâlâ bir sır olarak kalıyor ve bu da onların çekiciliğini artırıyor.

Kafkas çocukları, küçük yaşlardan itibaren inanılmaz güç, bilgelik ve büyülü yeteneklere sahip savaşçılar olan Nart kahramanlarının kahramanlıklarını anlatan hikayelere aşinadır. Ana karakterler - Sosruko, Aşamez, Batradz ve diğerleri - adalet, cesaret ve onur ideallerini kişileştiriyorlar. Nart Destanı bugün okullarda ve üniversitelerde okutulmakta, olay örgüsü sanatçılara, yazarlara ve müzisyenlere ilham kaynağı olmaktadır.

“Üstün yetenekli çocukların ve gençlerin çeşitli yönlerde gelişmelerine yardımcı oluyoruz. Yıllar içinde 20.000'den fazla genç projeye katıldı. Ayrıca Rusya, Türkiye, İtalya, Abhazya, İspanya ve diğer ülkelerde 15 uluslararası gezici sergi düzenledik,” dedi Tajev.

Kabardey-Balkar Devlet Üniversitesi'nde Boris Tajev ve Zaurbek Bgajnokue, Hindistanlı öğrenciler arasında bir yarışma düzenledi. Görev, Nart destanı ve metninden yola çıkarak çizimler oluşturmaktır. 

Bgajnokue, "Bütün öğrenciler harika bir iş çıkardı" diye özetledi. “Eserleri Nart efsanelerinin ruhunu yansıtıyor, bu da özellikle değerli, çünkü çizimler Hint kültürünün prizmasından geçerek yaratılmış.

Boris Tajev, bu tür projelerin sadece gençlere diğer ulusların kültürel mirasını tanıtmakla kalmayıp, aynı zamanda yaratıcı potansiyelin ortaya çıkarılmasına ve farklı milletlerden insanların bir araya gelmesine de yardımcı olacağından emin: "Hindistan'dan bir öğrencinin Kafkas kahramanı Sosruko'yu çizmesi ve başka bir ülkedeki bir çocuğun Nart masallarını çeviriden okuması, kültürlerin gerçek bir diyaloğudur."

Bu yaklaşım, gelenekleri korumak ama aynı zamanda dünyaya açık kalmanın çok gerekli olduğu günümüzde özellikle önem kazanmaktadır. Vakıf, halk destanlarının farklı ülkelerdeki gençler için güncel ve ilgi çekici olabileceğini kanıtlamak amacıyla çalışmalarını sürdürüyor. “Sosruko’nun Doğuşu”, “Sosruko Ateşi Nasıl Elde Etti” ve “Sosruko Nartlar İçin Darıyı Nasıl Elde Etti” adlı üç bölüm, Hintçe de dahil olmak üzere 14 dile çevrildi. Hindistan'ın resmi diline çeviri bu ülkeden KBDÜ öğrencileri Meshram Aryan , Sharma Arushi ve Faeza Zain tarafından gerçekleştirildi . Yayınlar Zaurbek Bgajnokue'nın çizimleriyle destekleniyor, ancak sanatçının fikri, Kızılderililerin yaptığı Nart resimleriyle eklemeler yapmaktı.

Daha önce Hindistan, Ürdün, Türkiye ve Suriye'den KBDÜ öğrencilerinin "Nartların Hazinesi" adlı kültürel ve eğitsel projeye üç kez katıldığını da belirtelim. Bunlardan bazıları Moskova Hükümeti'ne bağlı Moskova Milliyetler Evi'nden ödüller aldı, eserleri Rus ve yabancı yayınlarda yayımlandı.

Danaya Şibileva.

Kaynak: Sovyet Gençliği