'Savaş ve Barış Üzerine' Anatoli Sundukue

Açılış töreni, Kabardey-Balkar'ın kültürel mirası haline gelen ustaya saygı duruşunda bulunmak isteyen insanları bir araya getirdi. Sanatçının ailesi ve Kabardey-Balkar Kültür Bakanlığı tarafından düzenlenen sergide, siperlerde çizilen kurşun kalem eskizlerinden savaş sonrası yıllara ait devasa yağlıboya tablolara kadar uzanan muhteşem çeşitlilikte eserler yer alıyor.

Ziyaretçiler özellikle 1944'teki cephe çizimlerine ilgi duyuyor. Sanatçının, askerlerinin erzaklarının yanında özenle sakladığı bu sararmış kağıt parçaları, bugün o dönemin paha biçilmez belgeleri haline geldi. Üzerlerinde silah arkadaşlarının yüzleri var: İşte savaşın tüm acımasızlığını henüz yaşamamış genç bir teğmen, yanında ise gözlerinde hem kaybın acısını hem de cephenin bilgeliğini okuyabileceğiniz deneyimli bir asker. Sundukue'nun zorlu koşullarda en küçük detayları bile yakalamayı başarması şaşırtıcı: paltolardaki kıvrımlar, yüz ifadeleri, anlık duygular. Bu eserler sadece sanatçının ustalığını ortaya koymakla kalmıyor, aynı zamanda o dönemin esintisini de bizlere aktarıyor.

Kabardey-Balkar Cumhuriyeti Kültür Bakanı Mukhadin Kumakho , “Anatoli Mihayloviç sadece savaşa katılan biri değildi, aynı zamanda savaş alanında kalanların sesi oldu” diye vurguladı . - Her eserinde bizi ister istemez askeri bir temaya götürüyor. Şehitlerin anısını yaşatmanın vatandaşlık görevi olduğunu düşünüyordu."

İzleyici daha sonra barış zamanına taşınıyor. Bir sonraki salonda sanatçının seyahatlerinden esinlenerek oluşturduğu eserler yer alıyor: Semerkant'ın kadim camileri, Güney Amerika yerlilerinin ritüel dansları ve canlı, güneşli oryantal manzaralar. Bu karşıtlık Sundukue’nun yeteneğinin çok yönlülüğünü açıkça ortaya koymaktadır.

Sergide Kabardey-Balkar'a adanmış eserler özel bir yer tutuyor. Resimlerden birinde, Moskova'daki Kabardey elçiliğinin tören alayı tasvir ediliyor; burada her bir atlı, halkın gururlu ve asi ruhunu temsil ediyor. Tamamen farklı, ama aynı derecede değerli bir çalışma ise dokunaklı bir gündelik sahnedir: Bir annenin çocuğunu yıkaması. Bu sadelik ve sıradanlıkta, savaşı yaşamış sanatçının çok değer verdiği huzurlu yaşamın tüm derinliği yatmaktadır.

Serginin açılışında ustanın dostları ve meslektaşları konuşma yaptı. Besteci Cabrail Haupa , yerel tarihçi Viktor Kotlyarov , sanatçı Zaurbek Bgajhnokue , Gaziler Konseyi Başkanı Mustafa Abdullayev ve akrabası Aslanbek Sundukue anılarını paylaştı. Kabardino-Balkar Cumhuriyeti İnsan Hakları Komiseri Boris Zumakulov'un anlattığı hikaye özellikle dokunaklıdır : "Sundukue bir keresinde annemden bir portre için poz vermesini istedi. Bu eser hala ailemizde bir yadigar olarak saklanıyor. Anatoly Sundukue gibi insanlar sonsuza dek insanların hafızasında kalacak. Dostluğumuzla her zaman gurur duydum."

Konuşmacıların her biri sanatçının dul eşi Neonila Stepanovna Sundukova'ya ayrı ayrı teşekkürlerini iletti. Cumhuriyet kültürü açısından bu önemli olayın gerçekleşmesi büyük ölçüde onun çabalarıyla mümkün olmuştur. Anatoli Mihayloviç onu Ukrayna'dan Kabardey-Balkar'a getirdikten sonra, o sadece onun hayat arkadaşı değil, aynı zamanda yaratıcı mirasının koruyucusu oldu. Anatoli Mihayloviç vefat ettiğinde Neonila Stepanovna her eserini, her taslağını, notlarının bulunduğu her kağıt parçasını özenle sakladı. Serginin oluşmasında, aile koleksiyonundan eşsiz eserler sunarak, eserlerin seçimine bizzat katıldı. Sanatçının yakınları da bu konuda kendisine aktif destek sağladılar.

Anatoli Sundukue’nun “Savaş ve Barış Üzerine” adlı yapıtı, sıradan bir askerle bir sanatçı, seleflerle çağdaşlar, geçmişin hatırası ile geleceğe dair umut arasındaki gerçek bir diyalogdur. Eserleri, insan deneyiminin derinliğini, savaşın zorluklarını yaşamış ve barışçıl yaşamın her anının kıymetini bilen nesillerin bilgeliğini yansıtır. 27 Mayıs'a kadar görülebilecek.

Danaya Şibileva

Kaynak: Sovyet Gençliği