Çerkes Şiirinde 21 Mayıs Çerkes Sürgün ve Soykırımı

'Kemiklerle örülmüş binalar, kemik köprüler, kemik ranzalar vardı, meşalelerin içinde kan yanıyordu' 

**

Rus Çarlık sömürgecileri tarihin her döneminde insafsızdılar. Onlar, Çerkes sürgün ve soykırmıyla insanlık suçu işlediler.. Ruslar henüz hesap vermedi, tarihi gerçeklerle yüzleşmedi, yüzleşmek istemediler. 

Yarın da gündür!

Sömürücü sınıflar tüm politikalarını yalan/demagoji üzerine kurmuşlar. Yaşanan katliamlar, Kafkasya-Rusya savaşlarında dayatılan, açlık, yoksulluk, sefalet, sürgün ve ölümler karşısında, halklar tarih önünde bu insanlık suçunun hesabını soracaktır. 

Rus Çarlık sömürü ve katliamlarının toplumsal mücadele içinde nasıl oluştuğunu, hangi uzlaşmalar ya da karşıtlar mücadelesinde meydana geldiğini Çerkes edebiyatçıları ve dünya edebiyatçıları, şairleri, ozanları dün olduğu gibi yarında bunları yazacaklar.

Sovyet devriminin yetiştirdiği Çerkes şair TLOSTEN Wumar; sürgün ve katliamı, yıkımları yurt için, iş, ekmek, adalet ve hürriyet uğruna savaşmış ve sürgün edilmiş Çerkeslerin mücadelesiyle; ölüm - kalım anlarındaki katliamları, sürgünleri şu şekilde dizelerine yansımıştı;

"Boşalsın beyaz bulutlardan hürriyet ve gittiler gittiler

 En ince lisandan daha inceydi

 Anlattılar ızdırabı yok edenlerin öyküsünü

Götürdüler beni onların ülkesine

Öyle bir yer ki

Kemiklerle örülmüş binalar kemik köprüler

Kemik ranzalar vardı

Meşalelerin içinde kan yanıyordu" 

                        **

Katliamların izleriydi edebiyata, dizelere yansıyanlar. Yine, ‘Ubıh’ın Çilesi’ adlı şiirinde Abhaz şair LAKARBAY Yuri de zulmü;

"Baharda kar şarap olur.

Bağırır, inler ırmaklar,

Baksana!

Halkım gidiyor,

Sıkı sarılmış başlıklar

Azar azar yürürler.

kaybolur yüzler"

           **

Unutmamak için Çerkes/Adığe MEŞBAŞ’E İshak da şu iki dizeyle;

"Bir kış soğuğu çarpar

Göz bebeklerime" diyerek ölümlerin soğukluğunu sömürgecilerin göz bebeklerine çarpsın diye yazmış.        

**

‘Gökyüzünde Çiçekler’ adlı şiirinde Kabardey KUYEKUE Nalbiy ise;

"Ateşten kıvılcımlar dağıldı.

Kıvılcımlardan her biri

Parıldayan birer yaldız,

Gökyüzünde.

Baktım gökyüzüne;

Orada, burada"

Sürgünleri, soykırım ve katliamları Çerkesler ve mazlumlardan yana her milliyetten halklar unutmayacak, unutturmayacaklar.

TURABİ SALTIK

Çerkesler Edebiyat ve Kültür Tarihi, Babek/ Sancı Yayınları Kolektifi, Mart 2020, İstanbul