#248 Ekleme Tarihi 16/10/2015 11:55:26
“Xekure Xabzere” Gazetesi Editörünün Açıklaması: Ben Adıgeyim, Çerkesim!
Böyle dağınık bir halde yaşamak zorunda kalan halkımız Sovyetler Birliği döneminde: Adıgeler, Kabardeyler, Çerkesler ve Şapsığlar ( kendilerini adlandırdıkları bir isimleri ve kendilerine ait bir dilleri olduğu halde) diye dört ayrı etnik gruba ayrılıp; her biri için özerk bölgeler oluşturuldu.
1. Çerkes (Adıge) Özerk Alanı (merkezi Krasnodar, 1936’dan sonra Maykop). 1927 yılında adı Adıgey Özerk Bölgesi olarak değiştirildi.
2. Çerkes Özerk Bölgesi (merkezi Çerkessk şehri). 1957 yılında Karaçay-Çerkes Özerk Bölgesi haline getirildi.
3. Kabardey Özerk Bölgesi (merkezi Nalçik). 1922 yılında Balkarlarla birleştirilerek Kabardey-Balkar Özerk Bölgesi kuruldu.
4. Şapsığ Ulusal Alanı (merkezi Tuapse, daha sonra Lazarevsky). 1944 yılında Şapsığ Ulusal Alanı Soçi’ye bağlı Lazarevsky Alanına dönüştü.
Bir halkın bu şekilde dört parçaya bölünmüş ve neredeyse bir asır boyunca bunun korunmuş olması Çerkes halkının ulusal bilincine, kültürüne ve tinsel gelişimine büyük zarar vermiştir.
Dünya Çerkes Birliği ( DÇB ) 29 Mart 2010 tarihinde, Rusya Bilimler Akademisi Etnoloji ve Antropoloji Enstitüsü’ne başvurarak Ubıhların, Şapsığların, Adıgelerin, Çerkeslerin ve Kabardeylerin tek bir halk olup olmadığını sordu.
Rusya Bilimler Akademisi Etnoloji ve Antropoloji Enstitüsü 25 Mayıs 2010’da DÇB’ye şu yanıtı verdi (metnin tamamı):
“Çerkes” ve “Çerkesya” terimleri Ermenilerin, Gürcülerin, Arapların, İranlıların ve Türklerin tarihsel belgelerinde ve diğer kimi kaynaklarda da görülebileceği gibi XIII. Yüzyıldan beri Kuzey Kafkasya’da yaşayan bir halkı ve bu halkın ülkesini tanımlamak için kullanılmış olup, Kerketler, Zihler, Djikler, Kashaglar, Kaslar, Kasoglar, Charkaslar vb. terimlerle anlatılan da Çerkesler ve ülkeleri Çerkesya’dır. “Çerkes” (Circassian) terimi Rus ve Avrupalı kaynaklarda da XV-XIX. Yüzyıllarda yaygın olarak kullanılmaya başladı.
Bu halk kendisini hep ve yalnızca “Adıge” olarak adlandırmışsa da - Natuhay, Abzah, Jane, Kabardey gibi etnopolitik oluşumları ifade eden yerel isimler - elbette bir rol oynamıştır. Ama buna ve aralarındaki sosyal, kültürel, dil yapısı ve diğer kimi farklara rağmen tarihi ve etnografik nedenlerle bunlar tek bir halk: Çerkes (Adıge) halkıdır.
Kafkas Savaşları felaketi ve bu savaşlarla bağlantılı olarak XIX-XX yüzyıllarda yaşanan tarihsel olaylar, Çerkeslerin Osmanlı İmparatorluğuna zorla tahliye edilmeleri, Emperyalist Hükümetin ve daha sonra Sovyetler Birliği’nin aldıkları idari önlemler Çerkes Halkının Rusya Federasyonu içerisinde birbirinden farklı etnografik isimler altında – Adıgeler, Çerkesler, Kabardeyler, Shapsughlar – dört bölgeye dağılmasına neden olmuştur.
Bu ayrıştırma ( tarih boyunca alınmış tedbirler ), sözkonusu etnik gruplar arasındaki kültürel ve genetik ortaklıkta ifadesini bulan tarihsel hafızada bir yitime yolaçmadı. Modern araştırmalar Shapsughların, Adigelerin, Çerkeslerin ve Kabardeylerin geleneksel kültürlerinin kökeninin ve etnik kimliklerinin ortak olduğunu gösteriyor. Bu, bahsedilen grupları Çerkes ( Adige ) halkının alt etnik grupları olarak kabul etmemiz gerektiğinin kanıtıdır.
Ubıhlar konusuna gelince: Bu halk XIX. Yüzyılın ortalarına kadar Soçi ve Saçe nehirlerinin yukarı havzalarında yaşadı ve hemen tamamı Osmanlı İmparatorluğuna göçetti. Eldeki yazılı tarihsel belgelere dayanarak, Ubıhların kendilerini “eakh”lar olarak adlandırdıklarını, ama bunun, Ubıhların kendilerine yerel-kendi dillerinde verdikleri bir ad olduğunu söyleyebiliriz.
Ubıhların bugüne kadar varlığını koruyabilmiş az sayıdaki torunları veya kendilerinin Ubıh olduklarını söyleyenler ( Rusya Federasyonu’nda 2002 yılında yapılan sayımlarda kaydedilmişlerdi ) bütün bir Çerkes kimliğinin taşıyıcısıdırlar ve Çerkes ( Adige ) kültürünü, gelenek göreneklerini paylaşıyor, kendilerini modern Çerkes ( Adige ) halkının temel unsurlarından biri olarak görüyorlar.
Rus Bilimler Akademisi Etnoloji ve Antropoloji Enstitüsü Kafkasya Bölüm Başkanı,
Rus Bilimler Akademisi Üyesi
Profesör S. A. Arutyunov
Onaylayan: V.YU.Zorin
25 Mayıs 2010
“Xekure Xabzere“ Gazetesi Yönetimi olarak, Elot.ru Çerkes Web-sitesi yönetiminin aldığı kararı desteklediğimizi bildiriyoruz:
Bilimsel-Pratik Forumu’nun “Biz Adıgeler Çerkesler” Açıklaması( 1991, Maykop); Bütün Çerkesler Kongresi’nin Kararları ( Mart 1992, Nalçik ); Rus Bilimler Akademisi Etnoloji ve Antropoloji Enstitüsü’nin Beyanı ( 25 Mayıs 2010, Moskova)’na uygun olarak "Şapsığların“, "Adıgelerin", "Çerkeslerin", "Kabardeylerin" tek bir halk olduğunu;
- kendilerini hep "Adıge" diye tanımladıklarını, başkalarının ise "Çerkes" dediklerini;
- ortak-tek bir geçmişleri,
- tek bir kültürleri,
- tek bir mentaliteleri,
- ve tek bir tarihsel toprakları olduğunu teyit ediyor, halkımızın gelecekte daha da bölünmesinin önüne geçmek için “Xekure Xabzere“ gazetesi yönetimi olarak:
Bundan böyle gazetemizin sayfalarında yayınlanan Rusça tüm yazılarda, bilimsel ve tarihsel nedenlerle, gerekli düzeltmeler yaparak yalnızca halkımızın ismini veya bu isimden türemiş olanları:
- Çerkesler
- Çerkes
- Çerkes (eril)
- Çerkes (dişil) kullanacağımızı ilan ediyoruz.
Bu kural, alt etnik ismin yazılmasının yazılı metnin anlaşılması için gerekli olduğu durumlar hariç, gazetemizin bütün yayınları için geçerli olacaktır. Gazete yönetimimiz, bütün yazarlarına ve okuyucularına makalelerinde, yazılarında, mektuplarında ve günlük yaşamlarında bu kurala uymaları çağrısı yapar.
“Xekure Xabzere“ Gazetesi, “Çerkesya – Adıge Xeku” Web sitesi.
29 Temmuz 2010
Çev: Hatko Schamis
Bakış Açımız
Diğer Haberler
Facebook 
Twitter 
Pinterest 
Linkedin 
Tumblr 
vk 
Odnoklassniki 
Reddit 
Whatsapp
Google Bookmarks
