«АДЫГЭ ХЭКУМ И ТХЫДЭ, ЛЪЭПКЪЫМ И КЪЕКIУЭКIЫКIЭ ЩIЭНЫГЪЭМ ТЕУХУА, КЪЭХУТЭНЫГЪЭ ЩЫНЭХЪЫЩХЬЭР» ЯУХУАЩ

#7857 Ekleme Tarihi 18/01/2022 09:19:42

Адыгэхэм я мифологиер, тхыдэ IуэрыIуатэр, хуабжьу куущ, убгъуащ, къулейщ. Ижь- ижьыж лъандэрэ хабзэ зэгъхэр псэукIэ, гупсысэкIэ гъуэзэджэ, гъэщIэгъуэнхэр, зи тхыдэ мыхьэнэшхуэ зиIэ лъэпкъщ. Дэ дыхуейщ, ди адыгэм и къекIуэкIыкIам, иджырей махуэхэри хэтлъхьэжхэурэ и къэкIуэну зэманхэм дуней цIыхубэ тхыдэшхуэм деж езым хуэфащэ и Iыхьэр иIыгъыжыну.

Мыхэр щхьэусыгъуэ хуэхъуащ къэхутэныгъэ шынэхъыщхьэр дыухуэным.

Дэ ды Адыгэщ. Урысей Федерацэм республикищым, абы къинэмыщIауэ, къэралыгъуэ 40 (плIыщIым) дыщопсэухэр.

Адыгэхэр, Ищхъэрэ Кавказым лъэпкъ къихъухьахэм ящыщ зыщ, я Хэкущ. Урыс-Адыгэ зауэм и пэкIэ, бжыгъэкIэ псом нэхърэ нэхъ куэд хъухэу псэуахэщ.

Абы къыдэкIуэу, илъэс мин бжыгъэкIэ дыздэпсэуа ди щIыпIэм Мэкъуауэгъуэм и 13 – м 1861 гъэм къэрал яухуащ, и къалащхьэр Щачэ (Сочи), илъэс 3 зэрызэфIэтар, нобэ псоми зэрытщIэщи ди Хэку ди Черкесия (Адыгэ Хэку).

Лъэпсэрыхьыр къыхуагъэк1уэну хьэтами, нобэ ди лъэпкъыр дуней псом 5 млн. Адыгэу щопсэу, абы щыщу ~1млн Черкесием (Урысей Федерацэм) щопсэу.

ФIыуэ къыдгруоIуэр, гъуэгу кIыхь, гугъу, мыхьэнэшхуэ зиIэ Iуэху куу къызэрыхэтхар, дызэрегугъун, дызэрыпылъын хуейр.

ЩхьэщIэ худощI, иджыри къэс ди тхыдэм, ди къекIуэкIыкIам телэжьыхьа щIэныгъэлI псоми. Ахэм я лэжьыгъэхэр, ятхахэр зэхудохьэсыж, къыдогъуэтхэр, архив (тхылъ хъумапIэхэм) дыхоплъэр. Зэдгъэзэхуэнхэщ дыхэплъыхьыжынхэщи абы япэ ямылъэгъуауэ къэдгъуэта IэдакъэщIэкI щIэныгъэхэр, тхылъхэр утыкум къитлъхьэным и ужь дитынущ.

Ди тхыдэр, дуней щIыхъуреишхуэм къыхузэIутхыну, жетIэну дыхуейщ, ди мурадщ.

Псом и нэхъыщхьэ дыдэу, мы упщIэхэм телэжьыхь щIэныгъэлIхэм далъэIэсынущ, зэпыщIэныгъэр япэ идгъэщынущ. 

Хэкум щеджэну хуей щIалэгъуалэм дадэIэпыкъунущ, стипендие (ахъшэ) яттынущ.

Япэрауэ, Черкесия тхыдэм теухуауэ, къызэдгъэпэщынущ зэIущIэ, щIэныгъэ гуп зэхуэсхэр (дискуссие, семинар, конференцхэр) щIэныгъэ IуэхущIапIэхэм я гъусэу. Къэрал Iуэху, «демократие (хуитыныгъэм), нацие-государство» лэжьыгъэхэм теухуауэ. ЗэIущIэхэм я кIэуххэр гуп IэдакъэщIэкI тхылъхэу къыдэдгъэкIыжынухэщ, мультимедием къыщыттынущ бзэ эмылIэужьыгъуэкIэ.

Дунейм дэнэ щIыпIэ щыпсэу адыгэхэм мы Iуэхум хэлэжьыхьыну, къипщытэну хуей дэтхэнэ зыми дыпежьэнущ, дызэгъусэу къэтхутэжын папщIэ зы формат утыкум къитлхьэнущ, псом япэ щIалэгъуалэ щIэныгъэм телэжьыхьхэм.

Иджыпсту ину дыпсэлъэну дыхуейкъым, ауэ фIыуэ дощIэр икIи догугъэ зызэрыдужьыным, IуэхуфIхэр зэрытщIэфыным.

Черкесия – адыгэхэм я Хэкущ. 

Черкесиям и фIэщыгъэцIэр и лъэпкъым и цIэм ехьэлIащ. Нобэ, ди лъэхъэнэм Черкесиям деж, адыгэхэм къинэмыщIауэ, нэгъуэщI лъэпкъхэри щопсэу: нэгъуейхэр, урысхэр, ермэлхэр, къэрэшей-бэлъкъэрхэр нэгъуэщIхэри Мыбы хъерыгъуэ, къулеигъэ, фIыгъуэ хыдолъагъуэ. 

Псори дызэгъусэу ди къэкIуэныр нэхуу дыухуэну, дуней тхыдэми, къыттехуэ щIыпIэр къэтщтэну гурыфIыгъуэ гугъэ диIэщ.

«Черкесиям (Адыгэ Хэкум) и тхыдэ, лъэпкъым и къекIуэкIыкIэ щIэныгъэм теухуа, къэхутэныгъэ щынэхъыщхьэр» зыухуахэр:

УнафэщI (Тхьэмадэ): Гъонэжьыкъу Саим Атылган .

Секретар: Лъэпсэрыкъo Тарык Топчу.

УнафэщIым и дэIэпыкъуэгъухэр: 

Цей Ешреф Баш.

Быж Мехмет Енер.

Хэтыныгъэ зиIэхэр (хэтхэр): 

Бэсный Сеит Бесли

Лъэпсэрыкъo Синем Топчу

Сэргъушъ Илъкнур Кую.

ЩIышылэм и 18-м 2022гъэм.

Адрес: Sinan Mahallesi, 1254. Sokak, No: 7/4, Muratpaşa-Antalya

http://cerkesyacam@gmail.com

Attachment

Attachment

Attachment

Çerkesya
Diğer Haberler
  • facebook sharing buttonFacebook
  • twitter sharing buttonTwitter
  • pinterest sharing buttonPinterest
  • linkedin sharing buttonLinkedin
  • tumblr sharing buttonTumblr
  • vk sharing buttonvk
  • odnoklassniki sharing buttonOdnoklassniki
  • reddit sharing buttonReddit
  • whatsapp sharing buttonWhatsapp
  • googlebookmarks sharing buttonGoogle Bookmarks