Güneybatı Suriye'deki Çerkes köyü 'Bariqa' yeniden inşa ediliyor

Quneitra'nın güney kırsalında, şehirden 11 kilometre ( 6,8 mil ) uzakta ve askerden arındırılmış tampon bölgedeki Bariqa köyü, yıllarca süren savaşa ve göçe rağmen güzelliğini koruyor.

Suriye ordusunun 2018'de, Kuneytra ( Quenitra ) vilayeti ile köylerinin kontrolünü yeniden ele geçirmesinin ardından, evlerini ve altyapıyı onarmak için köylerine geri dönenler şimdi, 12 yıl önce "en iyi köy" seçilen, Bariqa'yı eski durumuna getirmeye çalışıyorlar.

Siyah bazalt taşların üzerine kırmızı kiremit çatılı evleriyle bilinen Kuneytra'dan bir sosyal araştırmacı "Ebu el-Bara", "Bariqa, Quneitra'daki en güzel köylerden biriydi. Tarihi 9. yüzyılın son çeyreğine kadar uzanıyor" diyor.

Bariqa'da oyma taşlar, sütunlar, Yunanca yazıtlar ve taş kemerler dahil olmak üzere anıtlar Helenistik döneme kadar uzanıyor.

Köy, deniz seviyesinden 900 metre yükseklikte, meşe ormanları ve alıç ağaçları ile çevrili. “Bariqa” ve “Kodna” barajlarının yakınında turistik bir cazibe merkezi. Ilıman bir iklime sahip.

Çerkesler ilk kez 1879 yılında Bariqa köyüne yerleşmişler. On yıldan fazla bir süre önce yapılan son nüfus sayımına göre, Bariqa'da 1.350 kişi yaşıyormuş. 2008'de "Model Köy" seçilmiş.

Köyün "Bariqa" olarak adlandırılmasının iki nedeni olabilir diyor köylüler: Birincisi, köye, bölgede ikamet eden Romalı bir komutanın ismi, ( Bariqa ) verilmiş olabilirmiş. İkincisi, bazıları köyde aşırı şimşek ve gök gürültüsünden sonra bu ad verilmiş diyorlar.

Enab Baladi, “Tarım, köy halkının geçim kaynağıdır” diyor ve köyde ekilen ağaçlarının tohumların ataları tarafından “Kafkasya”dan getirildiğine dikkat çekiyor.

Ebu Anas Goka ise, "... atalarımız, Rusya'dan Suriye'nin Quneitra'sına zorla göç ettirildiklerinde sert iklimle başa çıkabilen çiçekli olmayan bitkilerin tohumlarını; ceviz ve incir ağaçlarını beraberlerinde getirdiler. Bugünlerde Kuneytra'da tahıl ve bakliyat gibi kış mahsullerine ek olarak zeytin, elma, nar ve kiraz yetişiyor" diyor.

Abu Anas Goka'nın başka bir mesleği de, arıcılık.

Köyün sakinleri, Çerkes gelenek göreneklerini ve misafirperverliğini sürdürüyorlar. Akraba evliliği ve 60 yıl önce alınan bir karar gereği "başlık ve çeyiz parası" yok. Alınan 500 SYP (0,1 USD) ve 1000 SYP (0,3 USD) sembolik.

Bariqa'da yaşayanların çoğu savaş nedeniyle köyü terketti, çok azı Bariqa'da kaldı. Bariqa'yı terk edenlerin büyük bir kısmı Rusya'ya veya Türkiye'ye gittiler. Buna rağmen Bariqa'da kalanlar veya köylerine geri dönenler gelenek göreneklerini sürdürüyorlar.

Kaynak: Enab Baladi