Çorum Kafkas Kültür Derneği Gençleri, Hem 'Zexes' Hem Tel Tel' Yaptı

Çorum Kafkas Kültür Derneği, her ne kadar bizim kültürümüze ait değilse de eskiden Çorum'daki büyüklerimizin bir araya gelerek soğuk kış gecelerinde woredler eşliğinde çektikleri 'Tel Tel'i bu yıl da Çorumdaki gençlerle birlikte yaparak, unutulmak üzere olan bu etkinliği tekrardan yaşatma kararı aldı.

Gecenin detaylarına girmeden önce 'Tel Tel' nasıl yapılır ilk olarak onu açıklamak isterim. Şekerin su ile kaynatılıp kıvam alması sağlandıktan sonra oluşan şerbet bir tepsiye alınır ve kristalleşmesi için karın üzerine bırakılır. Şerbetin başında birkaç genç bekler. Tepsinin diğer gençler tarafından kaçırılmaması şerbetin başında bekleyen gençlerin sorumluluğundadır. Tepsinin ortadan kaybolması dava konusudur ve başında bekleyen gençlere küçük yaptırımları olur.

Soğuyan şerbet macun kıvamına geldikten sonra tepsiden alınır, yoğurulur ve halka şekline getirilir. Ayrı bir tavada un kavurulur. Kavrulan un ve halkalar düz bir zeminde bir araya getirilir. Halka şeklindeki macun birkaç kişinin farklı yönlerde çekmesi ve yoğurması ile kıvam alır, tel tel ayrılarak pişmaniyeye dönüşür.

Gece şerbetin kaçırılması ile başladı. Daha sonra dernek büyüklerimizden biri 'Tel Tel'in yapılışını anlattı ve gençlerle birlikte 'Tel Tel'i yaptılar. 'Tel Tel'in yapımından sonra gece ceug ile devam etti. Ceug'un hemen arkasından dava görüldü. Şerbetten sorumlu gençlere ufak bir yaptırım uygulandı. Davalılara uygulanan yaptırım içecek ikramıydı.

Davalılara uygulanan yaptırımdan ötürü davalılar ikramda bulundu.

Buna karşılık geleneklerimizde ceza çeken tarafa dava boyunca gösterdiği hoşgörü, nezaket ve bu olayın getirdiği yaptırımı gönüllülükle kabul etmesinden dolayı teşekkür etmek için, dava açan taraf da adına 'ğafej' denilen ufak bir ikramda bulundu. Bu nedenle içeceklerin yanına küçük atıştırmalık eklendi.

Ben Çorum'da misafir olduğum için ve kültürümüzde misafirin toplum içerisindeki bütün davranışlarından ev sahibinin sorumlu olmasından dolayı benim için 'ğafej'i üstlenen arkadaşım Sinejan'a teşekkür ederim.

Daha sonra gecenin ilerleyen saatlerine kadar süren bir zexes ortamı kuruldu. Çeşitli oyunlar oynandı. Ufak yaptırımları olan yeni davalar kuruldu. Gençler hem tanıştı hem eğlendi hem de dava nedir, nasıl kurulur bunu öğrenmiş oldu.

Bu gecenin diğer derneklerimize düzenledikleri gecelerde sadece ceug yapıp eğlenmenin yanı sıra kültürümüz hakkında bilgileneceğimiz etkinlikler düzenlemeleri konusunda örnek olacağına inanıyorum.

Çorum derneğine sadece ceug ile geçen bir akşamdan ziyade bizlere eğlenirken bir şeyler de öğrendiğimiz bir akşam sundukları için teşekkür ederim.

Lıhujıko Sinef Özeker

Çerkesya Gençliği, İzmir